به گزارشای پی اس، گزارش جدید برنامه توسعه با عنوان فضای آزاد برای امنیت شهروندان و توسعه انسانی که اخیراً در ماناگوا- پایتخت نیکاراگوا - منتشر شد، تحلیل عمیقی از تأثیر جرائم بر کیفیت زندگی در این منطقه به دست میدهد.
براساس این گزارش، بین سالهای 2003 تا 2008 حدود 79 هزار نفر در این منطقه در حوادث خشونتبار جان خود را از دست دادند. این در حالی است که برخی برآوردهای دیگر تعداد افراد کشتهشده را در بین سالهای 2000 تا 2009، حدود 120هزار نفر اعلام میکند.
زیانهای اقتصادی ناشی از خشونت و بودجه دولتی که برای نبرد با آن صرف میشود، در سال 2006 حدود 5/6میلیارد دلار بود که معادل 7/7 درصد تولید ناخالص داخلی این منطقه است و میتوانست که صرف توسعه اجتماعی شود. به استثنای کاستاریکا و پاناما، توسعهنیافتگی انسانی و اقتصادی و فقر در سراسر آمریکای مرکزی حاکم است. این منطقه بالاترین نابرابری اقتصادی، نابرابری جنسیتی و حاشیهنشینی و انزوای اقلیتهای قومی و تبعیض بهعلت زبان، دین و جنسیت را در آمریکای لاتین دارد.
در کشورهای منطقه به مهاجران از کشورهای فقیر مانند نیکاراگوا و هندوراس بهعنوان مجرم نگاه میشود. این مهاجران در جستوجوی زندگی بهتر به دیگر کشورهای منطقه که شاخص توسعه انسانی بالاتری دارند، مهاجرت میکنند.
گروههای جرائم سازمانیافته مسئول آدمربایی و سوءاستفاده جنسی از مهاجرانی هستند که میخواهند خود را به ایالات متحده برسانند. آنان جوانان فقیر را عضوگیری و بهعنوان تبهکاران مسلح از آنان استفاده میکنند.
در سال 2008، میانگین قتل در آمریکای مرکزی 33 نفر در 100 هزار نفر جمعیت بود، در حالی که این نسبت در آمریکای لاتین بهطور کلی حدود 25 نفر و در جهان 9 نفر بود. این گزارش تصریح میکند آمریکای مرکزی بالاترین میزان جرائم خشن غیرسیاسی را در میان مناطق جهان دارد. کارشناسان معتقدند تبهکاران سازمانیافته عمدهترین عامل خشونت در منطقه و مربوط به آسیبپذیری اقتصادی و اجتماعی است.
آمریکای مرکزی مانند پل زمینی باریکی، آمریکای شمالی را به جنوبی وصل میکند و شامل پاناما، کاستاریکا، نیکاراگوا، هندوراس، السالوادور، گواتمالا و بلیز است. این منطقه روی هم رفته 43 میلیون نفر جمعیت دارد که 40 درصد آن فقیر به شمار میرود. کلمبیا همسایه جنوبی این منطقه بزرگترین تولیدکننده کوکائین جهان است و مکزیک که همسایه شمالی آن است، عرصه فعالیت خشنترین گروههای قاچاق موادمخدر جهان است. بیش از 90 درصد از موادمخدری که در آمریکای جنوبی تولید میشود، از طریق آمریکای مرکزی و مکزیک به ایالات متحده قاچاق میشود.
در سال 2001، 8/15 تن موادمخدر در این منطقه کشف شد، در حالی که در سال 2006 حجم کوکائین کشفشده در این منطقه به حدود 8/71 رسید. گزارش برنامه توسعه سازمان ملل حاکی از آن است که حدود 24 گونه فعالیت غیرقانونی از سرقت مسلحانه تا جرائم پیچیدهتر مانند تجارت اسلحه و قاچاق انسان در این منطقه جریان دارد. سازمانهای تبهکاری که پیچیده، پیشرفته و مخل امنیت عمومی هستند، فراملی عمل میکنند.
گروههای قاچاق موادمخدر بیشترین زیان را به این منطقه وارد میکند. نگارندگان گزارش معتقدند قاچاق موادمخدر 5 تهدید جدی برای امنیت دربردارد؛ کشتار و دیگر اقدامات خشونتآمیز در نتیجه رقابت بین گروهها و مسیرهای انتقال موادمخدر، سیطره بر گروههای مصرفکننده محلی که باعث جرائم بیشتر میشود، تشویق دیگر اشکال جرائم سازمانیافته مانند قاتلان اجارهای، فساد اعضای نیروهای امنیتی و اختصاص یافتن حجم زیادی از منابع دولتی برای مبارزه با این مشکل.
کارشناسان خاطرنشان میکنند پرخشونتترین ناحیه در شمال این منطقه و شامل گواتمالا، السالوادور و هندوراس است. نیکاراگوا، کاستاریکا و پاناما شاهد خشونت کمتری از جانب گروههای جرائم سازمانیافته هستند. در سال 2008 نرخ قتل 11 نفر در 100 هزار نفر در کاستاریکا و 19 نفر در پاناما بود، در حالی که در ناحیه شمال این نرخ 48 نفر در گواتمالا و 58 نفر در هندوراس بود. بیش از 3 میلیون قبضه سلاح گرم در این آمریکای مرکزی خرید و فروش شد که معامله 2میلیون قبضه آن غیرقانونی بود.
این گزارش در پایان توصیه میکند که کشورهای منطقه باید سطح ارزشهای اخلاقی و مدنی مردم را ارتقا دهند، پلیس را حرفهای کنند، نهادها را تقویت کنند و راهبردهای ویژهای برای بازداشتن جوانان از پیوستن به گروههای جرائم سازمانیافته طراحی کنند. این راهبردها باید شامل ایجاد فرصت توسعه و دسترسی به مشاغل، تحصیل و ورزش باشد.